Health Without Barriers

Διεξήχθη έρευνα σε πέντε Καταστήματα Κράτησης (Τρίκαλα, Χανιά, Μαλανδρίνο, Κορυδαλλό Ι και Χίο), με αντικείμενο την πρόσβαση των κρατουμένων σε υπηρεσίες υγείας, την εμπιστευτικότητα των ιατρικών δεδομένων τους, καθώς και τις εμπειρίες τους σε σχέση με το στίγμα και τους κοινωνικούς αποκλεισμούς.

Στο πλαίσιο της έρευνας, πραγματοποιήθηκε εκπαίδευση σωφρονιστικών υπαλλήλων σχετικά με μύθους και αλήθειες για τις ιογενείς ηπατίτιδες και τον HIV, ενώ παράλληλα εκπαιδεύτηκαν κρατούμενοι ως “πρεσβευτές ανθρωπίνων δικαιωμάτων” (Human Rights Ambassadors). Επιπλέον, εφαρμόστηκαν πιλοτικά ερωτηματολόγια και πραγματοποιήθηκαν προσωπικές συνεντεύξεις με κρατουμένους και σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Τέλος, τα ευρήματα της έρευνας αποτέλεσαν τη βάση για την υποβολή πολιτικών προτάσεων προς τους αρμόδιους κρατικούς φορείς.

Η διεξαγωγή του προγράμματος κατά τη διάρκεια του 2021-2023 και περιλάμβανε συνεντεύξεις με 479 με κρατούμενους και 85 συνεντεύξεις με σωφρονιστικούς υπαλλήλους ανέδειξε σημαντικά ευρήματα σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη, την τήρηση του ιατρικού απορρήτου και τις συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού στους κρατούμενους.

Τα αποτελέσματα αυτά αποτέλεσαν τη βάση για την αναγνώριση των προκλήσεων και τη λήψη δράσεων, οι οποίες συνέβαλαν στην καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων και στην εφαρμογή νέων μέτρων, όπως η θέσπιση του Προσωρινού Αριθμού Υγειονομικής Περίθαλψης Κρατουμένου (ΠΑΥΠΕΚ).

• Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας παρέχεται στα Καταστήματα Κράτησης, αλλά περιορίζεται από την έλλειψη ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.
• Η ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών εντός των Καταστημάτων Κράτησης αυξήθηκε, ενισχύοντας τον κίνδυνο μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων.
• Οι συνθήκες υπερπληθυσμού και περιορισμένης ιδιωτικότητας επιβάρυναν την υγεία των κρατουμένων.
• Υπήρχε ανασφάλεια ως προς την τήρηση του ιατρικού απορρήτου, με μειωμένη εμπιστοσύνη στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους και τους συγκρατούμενούς τους.
• Αναδείχθηκε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο ιατρικό προσωπικό και τις κοινωνικές υπηρεσίες για τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων.
• Υπήρχε αποκλεισμός και στιγματισμός κρατουμένων λόγω νόσησης από λοιμώδη νοσήματα (π.χ. HIV, HCV).
• Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι ένιωθαν ανασφάλεια όταν συνυπήρχαν με κρατούμενους που ζούσαν με λοιμώδη νοσήματα.

Επιτεύχθηκε η διεύρυνση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης για τους ανασφάλιστους κρατούμενους μέσω της θέσπισης του Προσωρινού Αριθμού Υγειονομικής Περίθαλψης Κρατουμένου (ΠΑΥΠΕΚ), ο οποίος εξασφάλισε την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης για κρατούμενους χωρίς ΑΜΚΑ.